Naučnici koji su pregledavali starija istraživanja šuma na teritoriji jugoistočnog Meksika nedavno su otkrili davno izgubljeni grad Maja, sada nazvan Valerijana, koji leži sakriven među modernim farmama i auto-putevima u meksičkoj federalnoj državi Kampeče.Nekad uspešan grad dičio se građevinama poput piramida i trgova te se prostirao na prostoru od 130 kvadratnih kilometara, a područje je mapirano još 2013. godine pomoću LIDAR sistema, tehnologije daljinskog očitavanja koja se u početku koristila za „nearheološka“ istraživanja šuma. Nedavni naučni pregled ove grupe podataka otkrio je taj drevni grad s više od 6.500 građevina.Glavni autor novog istraživanja Luk Old-Tomas, arheolog sa Univerziteta Severne Arizone, objasnio zašto se do sada nije znalo ovom drevnom gradu. Meksička vlada nikada nije znala za njega, kao ni naučna zajednica. Novootkriveni grad nalazi se tik uz jedan auto-put u tom regionu, u blizini grada u kojem se ljudi među ruševinama godinama aktivno bave poljoprivredom, pojasnio je.Old-Tomas i njegov tim veruju da delovi Valerijane datiraju pre 150. godine n.e, dok je veći deo razvoja grada povezan s klasičnim periodom civilizacije Maja, otprilike od 250. do 900. godine n.e.Grad je imao dve glavne monumentalne četvrti, od kojih je veća odgovarala profilu klasičnog majanskog političkog središta, ugošćujući povezane trgove, igralište, hramske piramide i rezervoar slatke vode. Ova otkrića naglašavaju značaj grada te dodaju dubinu našem znanju o gradskom planiranju Maja. Istraživanje vezano za ovo otkriće objavljeno je u žurnalu „Antiquity“.LIDAR sistem je preobrazio arheološko mapiranje i nedavno otkrio druge skrivene majanske gradove. Pre ove tehnologije arheolozi su trpeli mukotrpna putovanja kroz guste šume. Oni su uklanjali vegetaciju mačetama, kako bi videli da li se nalazi na kamenju koje je možda bilo nečiji dom pre 1.500 godina, naglasio je Old-Tomas.Međutim, LIDAR sistem je i dalje skupa tehnologija, a umesto da finansira novo istraživanje, Old-Tomas je istražio alternativne izvore podataka te na kraju pronašao detaljno istraživanje ovim sistemom za praćenje šuma od pre deset godina zakopano duboko u Guglovom pretraživaču.Old-Tomas i njegove kolege s američkog Univerziteta Tulejn, meksičkog Nacionalnog instituta za antropologiju i istoriji i američkog Nacionalnog centra za lasersko mapiranje iz vazduha Univerziteta u Hjustonu planiraju da posete Valerijanu i njeno okruženje.Majanski gradovi neverovatno su raznoliki, a njihovo proučavanje može proširiti naše vidike u vezi sa načinom planiranja gradova, poručio je Old-Tomas, prenosi „Smithsonian Magazine“.Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
38