Začetnik kubizma, boem, ljubavnik: Pablo Pikaso preminuo na današnji dan pre 50 godina

Slavni umetnik rođen je 25. oktobra 1881. godine u Malagi, a slikarske veštine usvajao je od svog oca. Hoze Ruiz Blanko bio je profesor crtanja u jednoj školi u Malagi, a sina je počeo da podučava već u ranom detinjstvu.

Sa 13 godina, Pablo je postao veštiji od svog oca i kako je brzo izgubio volju za školom, dane je provodio crtajući.

Porodica Pikaso se preselila u Barselonu 1895. godine, kada Pablo upisuje Akademiju lepe umetnosti. Samo dve godine kasnije, šesnaestogodišnji genije odlazi u Madrid na Kraljevsku akademiju San Fernando.

Međutim, mladi Pikaso nije bio zadovoljan time što je fokus Akademije bio na klasičnim predmetima, pa je ponovo počeo da izbegava časove, lutajući ulicama grada i slikajući ono što vidi.

Već 1899. godine se vraća u Barselonu, gde počinje da proučava istoriju umetnosti i savremenu umetnost. Inspirisan anarhistima koje je sretao, družeći se sa raznim intelektualcima i umetnicima, Pikaso odlučno odstupa od klasičnih tehnika kojima su ga učili, i započinje proces eksperimentisanja, koji će trajati čitav njegov život.

„Slikarstvo je samo drugi način da vodite dnevnik“ – Pablo Pikaso

Pablo je vodio šarenolik dnevnik. Prvi period njegovog stvaralaštva nazvan je Plavim razdobljem, koje je trajalo od 1901. do 1904. godine. Tokom tog perioda slikao je prvenstveno siromahe. Slikama dominiraju različite nijanse plave boje koje ostavljaju melanholičan utisak na posmatrača. Dela iz ovog perioda jedna su od najpopularnijih u 20. veku i među njima se posebno ističu “Stari gitarista”, “Život”, “Skroman obrok” i “Obrok slepca”.

Nakon Plavog usledilo je Ružičasto razdoblje, zastupljeno 1905. i 1906. godine. Za ovaj period karakteristične su svetlije boje i veći lirski izraz, a glavna tematika često potiče iz cirkuskog života. Najpoznatije delo iz ovog perioda je “Porodica akrobata“, koje se danas nalazi u Umetničkom institutu u Čikagu.

Portreti koje je slikao od 1900. do 1905. godine bili su uglavnom pljosnati, tačnije dvodimenzionalni. Međutim, krajem 1905. godine, pod uticajem francuskog slikara Pola Sezana, počeo je da se interesuje za slikarsku zapreminu i da slika trodimenzionalne likove. Tako je nastala prva slika koja se smatra delom kubizma, “Gospođice iz Avinjona”. Glavna odlika ove slike je da se lica gospođica istovremeno vide i spreda i iz profila.

Nakon 1910. godine njegova dela su postajala sve apstraktnija, a ponekad su čak predmeti i likovi sa slika bili nejasni, jer su se boje i linije preklapale. Najznačajnije slike iz ovog perioda su “Portret Ambroaza Volara“, “Mrtva priroda sa lulom” i “Violina“.

Osim što se smatra začetnikom kubizma, ovaj veliki umetnik dao je značajan doprinos i simbolizmu i nadrealizmu, a takođe je zajedno sa Žoržom Brakom stvorio tehniku poznatu kao kolaž.

Naime, 1911.  godine počeo je svojim slikama da dodaje slova i komadiće novina i časopisa, i tako formirao kolaž.

Početkom dvadesetih godina, slikao je realistične i ozbiljne prikaze u klasičnom stilu, a najpoznatije delo iz ovog perioda je „Žena u belom“.

Od 1927. godine stvarao je dela u skladu sa nadrealizmom, koji je proistekao iz kubizma.

Njegova najpoznatija slika iz ovog razdoblja je “Gernika“, nastala 1937. godine. Na njoj je predstavljeno užasno bombardovanje grada Gernike tokom građanskog rata u Španiji i na neki način je okarakterisana kao spomenik nastradalima u ratu.

Boje koje preovladaju su crna, bela i siva, čime je Pikaso želeo da predstavi patnju, stradanje i surovost rata.

Pablo Pikaso nije bio samo slikar. Značajan doprinos umetnosti dao je i kao vajar, grafičar, scenograf. Pri izradi skulptura koristio je motive iz prirode – izvajao je nekoliko desetina skulptura ptica, pre svega sova.

Neke od njegovih najpoznatijih skulptura, izuzimajući ptice, jesu “Plava vaza“, “Mala žena koja stoji“, “Koza” i “Dete faun”.

„Lepe žene su potrebne sаmo ljubаvnicimа i slikаrimа bez mаšte“ – Pablo Pikaso

Pablo Pikaso sigurno nije bio slikar bez mašte. Stoga, ako uzmemo u obzir ovu njegovu rečenicu i život kojim je živeo, bez problema ga možemo svrstati u red ljubavnika.

Naime, Pikaso je živeo životom pravog boema, a veze s velikim brojem žena su se uplitale i u njegovo stvaralaštvo, značajno mu određujući pravac. Pored mnogobrojnih devojaka i ljubavnica koje su prošle kroz njegov život, ženio se samo dva puta.

Prvi brak, s balerinom Olgom Koklovom, trajao je samo devet godina, od 1918. do 1927. Drugi put se oženio u svojoj 69. godini Žaklinom Rok, a u međuvremenu je postao otac četvoro dece.

Između dva braka, 1935. godine, upoznao je slikarku Doru Mar na snimanju filma# Zločin gospodina Langa“, reditelja Žana Renoara.

Sa Dorom je Pikaso veoma brzo uspostavio ljubavnu, ali i profesionalnu vezu koja je trajala duže od 10 godina, tokom kojih je slikarka vodila žestoku borbu s depresijom.

Rastali su se 1946. godine, tri godine nakon što je Pikaso započeo ljubavnu aferu s drugom ženom.

Pablo Pikaso umro je 8. aprila 1973. godine u Francuskoj. Brojna dela koja je ostavio iza sebe nalaze se u muzejima širom sveta i imaju višemilionsku vrednost.